Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος, που αποτελεί το 10-20% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού, είναι μία επιθετική μορφή καρκίνου του μαστού με φτωχή επιβίωση. Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην θεραπεία του.
Ξεκινώντας από την ανοσοθεραπεία, στην Ευρώπη έχουμε 2 παράγοντες (atezolizumab, pembrolizumab) που χορηγούνται σε συνδυασμό με την χημειοθεραπεία στην 1η γραμμή στις γυναίκες με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού που εκφράζουν ένα συγκεκριμένο δείκτη το PDL1. Το atezolizumab πήρε έγκριση με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης Impassion 130, η οποία έδειξε στατιστικά σημαντικό όφελος στο PFS και αριθμητικό, κλινικά αλλά όχι στατιστικά σημαντικό όφελος στο OS στους ασθενείς με PDL-1 + (≥1%) από τον συνδυασμό atezolizumab με nab-paclitaxel.
Πρόσφατα, πήρε έγκριση στην Ευρώπη και άλλος ένας ανοσοθεραπευτικός παράγοντας, το Pembrolizumab, σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία σε ασθενείς με τριπλά αρνητικό PDL-1+ καρκίνο μαστού. Στην εγκριτική μελέτη Keynote-355 οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν στην 1η γραμμή να λάβουν pembrolizumab μαζί με χημειοθεραπεία (paclitaxel, nab-paclitaxel ή gemcitabine+carboplatin) έναντι placebo με χημειοθεραπεία. Η μελέτη έδειξε στατιστικά σημαντικό όφελος και στα 2 πρωτεύοντα καταληκτικά σημεία, το PFS και το OS.
Επιπλέον, για τις γυναίκες που έχουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2 υπάρχει στοχευμένη θεραπεία η οποία χορηγείται από το στόμα και είναι οι parp αναστολείς (olaparib, talazoparib). Πήραν έγκριση με τις μελέτες Olympia και Embraca αντίστοιχα που τυχαιοποίησαν τις ασθενείς να λάβουν τον parp αναστολέα έναντι χημειοθεραπείας επιλογής του θεράποντος ιατρού. Και οι 2 μελέτες έδειξαν στατιστικά σημαντικό όφελος στο PFS, αλλά όχι στο OS.
Τέλος, πολύ πρόσφατα τον Νοέμβριο του 2021 πήρε έγκριση στην Ευρώπη ένας νέος θεραπευτικός παράγοντας το sazituzumab govitecan. To φάρμακο αυτό μοιάζει λίγο με τον δούρειο ίππο. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα μονοκλωνικό αντίσωμα έναντι της πρωτείνης Trop-2 συζευγμένο με ένα χημειοθεραπευτικό φάρμακο, το SN38, έναν αναστολέα της τοποισομεράσης Ι. Η πρωτείνη Trop-2 είναι μία διαμεμβρανική πρωτείνη, η οποία υπερεκφράζεται στον τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού (σε ποσοστό που ξεπερνά το 90%).
Όταν το sacituzumab govitecan συνδεθεί με την πρωτείνη Trop-2, εισέρχεται μέσα στο κύτταρο και εκεί απελευθερώνεται το χημειοθεραπευτικό φάρμακο SN-38, με αποτέλεσμα τον θάνατο του καρκινικού κυττάρου. Με τον τρόπο αυτό το sacituzumab govitecan εντοπίζει και καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και λιγότερη τοξικότητα. Η επιβεβαιωτική μελέτη ήταν η μελέτη Ascent, στην οποία οι ασθενείς με μεταστατικό τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού που είχαν λάβει τουλάχιστον 2 γραμμές προηγούμενης θεραπείας τυχαιοποιήθηκαν στο sazituzumab govitecan έναντι χημειοθεραπείας επιλογής του θεράποντος ιατρού. Η μελέτη ήταν θετική, αφού πέτυχε στατιστικά σημαντική αύξηση και στα 3 καταληκτικά σημεία (το PFS, OS και τo ORR).
Τα τελευταία λοιπόν χρόνια με την έγκριση στοχευμένων θεραπειών και για αυτό το νεόπλασμα, η χημειοθεραπεία δεν είναι η μόνη θεραπευτική μας επιλογή με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί η επιβίωση και ταυτόχρονα να έχουμε και καλύτερα ανεκτές θεραπείες άρα και καλύτερη ποιότητα ζωής για τις ασθενείς μας.