Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος, που αποτελεί το 10-20% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού, είναι μία επιθετική μορφή καρκίνου του μαστού με φτωχή επιβίωση. Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην θεραπεία του.

Ξεκινώντας από την ανοσοθεραπεία, στην Ευρώπη έχουμε 2 παράγοντες (atezolizumab, pembrolizumab) που χορηγούνται σε συνδυασμό με την χημειοθεραπεία στην 1η γραμμή στις γυναίκες με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού που εκφράζουν ένα συγκεκριμένο δείκτη το PDL1. Το atezolizumab πήρε έγκριση με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης Impassion 130, η οποία έδειξε στατιστικά σημαντικό όφελος στο PFS και αριθμητικό, κλινικά αλλά όχι στατιστικά σημαντικό όφελος στο OS στους ασθενείς με PDL-1 + (≥1%) από τον συνδυασμό atezolizumab με nab-paclitaxel.

Πρόσφατα, πήρε έγκριση στην Ευρώπη και άλλος ένας ανοσοθεραπευτικός παράγοντας, το Pembrolizumab, σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία σε ασθενείς με τριπλά αρνητικό PDL-1+ καρκίνο μαστού. Στην εγκριτική μελέτη Keynote-355 οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν στην 1η γραμμή να λάβουν pembrolizumab μαζί με χημειοθεραπεία (paclitaxel, nab-paclitaxel ή gemcitabine+carboplatin) έναντι placebo με χημειοθεραπεία. Η μελέτη έδειξε στατιστικά σημαντικό όφελος και στα 2 πρωτεύοντα καταληκτικά σημεία, το PFS και το OS.

Επιπλέον, για τις γυναίκες που έχουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2 υπάρχει στοχευμένη θεραπεία η οποία χορηγείται από το στόμα και είναι οι parp αναστολείς (olaparib, talazoparib). Πήραν έγκριση με τις μελέτες Olympia και Embraca αντίστοιχα που τυχαιοποίησαν τις ασθενείς να λάβουν τον parp αναστολέα έναντι χημειοθεραπείας επιλογής του θεράποντος ιατρού. Και οι 2 μελέτες έδειξαν στατιστικά σημαντικό όφελος στο PFS, αλλά όχι στο OS.

Τέλος, πολύ πρόσφατα τον Νοέμβριο του 2021 πήρε έγκριση στην Ευρώπη ένας νέος θεραπευτικός παράγοντας το sazituzumab govitecan. To φάρμακο αυτό μοιάζει λίγο με τον δούρειο ίππο. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα μονοκλωνικό αντίσωμα έναντι της πρωτείνης Trop-2 συζευγμένο με ένα χημειοθεραπευτικό φάρμακο, το SN38, έναν αναστολέα της τοποισομεράσης Ι. Η πρωτείνη Trop-2 είναι μία διαμεμβρανική πρωτείνη, η οποία υπερεκφράζεται στον τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού (σε ποσοστό που ξεπερνά το 90%).

Όταν το sacituzumab govitecan συνδεθεί με την πρωτείνη Trop-2, εισέρχεται μέσα στο κύτταρο και εκεί απελευθερώνεται το χημειοθεραπευτικό φάρμακο SN-38, με αποτέλεσμα τον θάνατο του καρκινικού κυττάρου. Με τον τρόπο αυτό το sacituzumab govitecan εντοπίζει και καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και λιγότερη τοξικότητα. Η επιβεβαιωτική μελέτη ήταν η μελέτη Ascent, στην οποία οι ασθενείς με μεταστατικό τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού που είχαν λάβει τουλάχιστον 2 γραμμές προηγούμενης θεραπείας τυχαιοποιήθηκαν στο sazituzumab govitecan έναντι χημειοθεραπείας επιλογής του θεράποντος ιατρού. Η μελέτη ήταν θετική, αφού πέτυχε στατιστικά σημαντική αύξηση και στα 3 καταληκτικά σημεία (το PFS, OS και τo ORR).

Τα τελευταία λοιπόν χρόνια με την έγκριση στοχευμένων θεραπειών και για αυτό το νεόπλασμα, η χημειοθεραπεία δεν είναι η μόνη θεραπευτική μας επιλογή με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί η επιβίωση και ταυτόχρονα να έχουμε και καλύτερα ανεκτές θεραπείες άρα και καλύτερη ποιότητα ζωής για τις ασθενείς μας.


Βιβλιογραφία
L. A. Emens et al, First-line atezolizumab plus nab-paclitaxel for unresectable, locally advanced, or metastatic triple-negative breast cancer: IMpassion130 final overall survival analysis, annals of oncology, vol32, issue 8, p983-993.
Peter Schmid et al, Atezolizumab and Nab-Paclitaxel in Advanced Triple-Negative Breast Cancer, N Engl J Med 2018; 379:2108-2121.
Javier Cortes et al, Pembrolizumab plus chemotherapy versus placebo plus chemotherapy for previously untreated locally recurrent inoperable or metastatic triple-negative breast cancer (KEYNOTE-355): a randomized, placebo-controlled, double-blind, phase 3 clinical trial, the lancet, volume 396, issue 10265, p 1817-1828.
Rugo HS, Cortes J, Cescon DW, et al: KEYNOTE-355: Final results from a randomized, double-blind phase III study of first-line pembrolizumab + chemotherapy vs placebo + chemotherapy for metastatic triple-negative breast cancer. ESMO Congress 2021. Abstract LBA16. Presented September 19, 2021.
Mark Robson et al, Olaparib for Metastatic Breast Cancer in Patients with a Germline BRCAMutation,N Engl J Med 2017; 377:523-533.
Jennifer K. Litton et al, Talazoparib in Patients with Advanced Breast Cancer and a Germline BRCAMutation,N Engl J Med 2018; 379:753-763.
A. Bardia et all, Sacituzumab Govitecan in Metastatic Triple-Negative Breast Cancer, N Engl J Med 2021; 384:1529-1541.