Η πανδημία COVID-19 έχει δημιουργήσει τεράστιο ανθρώπινο, κοινωνικό και οικονομικό κόστος και αποκάλυψε τις υποκείμενες αδυναμίες πολλών συστημάτων υγείας να αντέχουν σε κραδασμούς. Η πανδημία έδειξε επίσης ότι οι αποτελεσματικές δαπάνες για την υγεία είναι μια επένδυση και όχι ένα κόστος που πρέπει να περιοριστεί: ισχυρότερα, πιο ανθεκτικά συστήματα υγείας προστατεύουν τόσο τους πληθυσμούς όσο και τις οικονομίες. Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα της φετινής έκθεσης του ΟΟΣΑ για την υγεία Health at a Glance 2021, που δημοσιεύτηκε πριν λίγες εβδομάδες.
Αναφορικά με την Ελλάδα, τα στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι η πανδημία Covid-19 στέρησε έξι μήνες από το συνολικό προσδόκιμο ζωής που τώρα βρίσκεται στα 81,7 έτη, λίγο πιο πάνω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ (επικεφαλής είναι η Ιαπωνία με 84,4 έτη, ενώ στη χαμηλότερη θέση βρίσκεται η Ν. Αφρική με 64,2 έτη). Επίσης, η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση της κατάταξης (με τελευταία την Πολωνία) όσον αφορά την ικανοποίηση των πολιτών από το επίπεδο των υπηρεσιών υγείας στη χώρα τους (πρώτη στη λίστα ικανοποίησης είναι η Νορβηγία). Επιπλέον, το 8% των κατοίκων δηλώνουν ότι έχουν ακάλυπτες ανάγκες στον τομέα της υγείας. Το παραπάνω ποσοστό ανέβηκε στο 24% μέσα στην πανδημία. Τέλος, η χώρα μας βρίσκεται στις υψηλότερες θέσεις της λίστας αναφορικά με τη δαπάνη που καταβάλλουν από την τσέπη τους οι πολίτες για την υγεία τους. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα βρίσκεται έκτη στη λίστα, με πρώτη την Ελβετία, ενώ ακολουθούν Κορέα, Χιλή, Κίνα και Πορτογαλία. Οι δαπάνες αυτές αφορούν κατά 37% φάρμακα, κατά 31% νοσοκομειακή περίθαλψη, κατά 13% οδοντιατρική φροντίδα και κατά 18% εξωνοσοκομειακή περίθαλψη.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, οι πρόσθετες δαπάνες για την υγεία και το χρέος που σχετίζεται με την Covid-19 θα επιβαρύνουν πολύ τους προϋπολογισμούς των χωρών και θα απαιτήσουν προσεκτικό έλεγχο για τη μεγιστοποίηση της σχέσης ποιότητας/τιμής στα φάρμακα και στις υπηρεσίες υγείας. Παράλληλα, η έκθεση επισημαίνει ότι οι δαπάνες για την υγεία συνεχίζουν να επικεντρώνονται κυρίως στην περίθαλψη παρά στην πρόληψη ασθενειών και στην προαγωγή της υγείας, ενώ πολύ περισσότερα χρήματα δαπανώνται στα νοσοκομεία παρά στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Οι δαπάνες για την πρόληψη ασθενειών παραμένουν σχετικά χαμηλές, αντιπροσωπεύοντας μόνο το 2,7% του συνόλου των δαπανών για την υγεία κατά μέσο όρο.
Κλείνουμε λέγοντας ότι ένας από τους σκοπούς αυτού του περιοδικού είναι να συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση και στην κινητοποίηση των επαγγελματιών υγείας προς την κατεύθυνση της ενεργητικής προώθησης της προληπτικής ιατρικής σε όλες τις ηλικίες, παρέχοντας επιστημονικά τεκμηριωμένα και χρηστικά άρθρα.